Tổng thống Moon dường như ân xá Park Geun-hye dưới áp lực đoàn kết đất nước, nhưng cũng có thể nhằm giành lợi thế bầu cử cho phe tự do.
Bộ Tư pháp Hàn Quốc hôm 24/12 thông báo Tổng thống Moon Jae-in đã ân xá cho người tiền nhiệm Park Geun-hye, khi bà đang thụ án 22 năm tù vì nhiều tội danh tham nhũng và lạm dụng quyền lực. Cựu tổng thống Hàn Quốc sẽ được tự do từ ngày 31/12.
Đây được đánh giá là quyết định khá bất ngờ, bởi ông Moon, người thuộc đảng Dân chủ Hàn Quốc theo chủ nghĩa tự do xã hội, từng cam kết không ân xá cho những người bị kết tội nhận hối lộ, tham nhũng và vi phạm nghĩa vụ. Bộ Tư pháp cũng được cho là đã gạt bà Park khỏi danh sách ứng viên được ân xá trong cuộc họp kéo dài hai ngày hồi đầu tuần trước của một ủy ban xét duyệt.
Theo Bộ trưởng Tư pháp Hàn Quốc Park Beom-kye, tình trạng sức khỏe ngày càng giảm sút của cựu tổng thống là yếu tố lớn nhất dẫn đến quyết định ân xá. Kể từ khi bị bắt vào tháng 3/2017, bà Park phải điều trị chứng đau vai và lưng mạn tính.
Sau khi phẫu thuật vai tại Trung tâm Y tế Samsung hồi năm 2019, bà Park đã nhập viện ba lần trong năm nay. Ngoài ra, truyền thông địa phương đưa tin bà còn có vấn đề răng miệng và phải điều trị căng thẳng tinh thần. Sau khi được phóng thích, bà Park sẽ ở lại bệnh viện thêm vài tuần để tiếp tục điều trị.
Tuy nhiên, do bà Park được ân xá khi cuộc bầu cử tổng thống chỉ còn cách 75 ngày, dự kiến diễn ra vào ngày 9/3/2022, khó có thể tránh những suy đoán rằng đây là quyết định mang động cơ chính trị.
Cựu tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye đến toà án Seoul hồi tháng 8/2017 sau khi bị phế truất. Ảnh: Reuters.
Nhà bình luận chính trị Hàn Quốc Park Sang-byoung chỉ ra rằng ngoài ân xá bà Park vào 24/12, chính quyền Moon còn giải tội cho Han Myeong-sook, cựu thủ tướng trong chính quyền thuộc phe tự do của cố tổng thống Roh Moo-hyun. Bà Han, nữ thủ tướng đầu tiên của Hàn Quốc, được những người trung thành với ông Moon và ông Roh kính trọng.
Han bị kết tội nhận hối lộ và đã hoàn thành hai năm thụ án tù từ 2015 đến 2017, đồng thời bị tòa án yêu cầu nộp 883 triệu won (hơn 743.000 USD) tiền bồi thường, trong đó khoảng 700 triệu won (gần 590.000 won) vẫn chưa được nộp.
Bình luận viên Park Sang-byoung đánh giá ông Moon đang gấp rút hoàn thành các nhiệm vụ chính trị quan trọng trước khi nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 5/2022. "Bằng cách đưa cả bà Park và bà Han vào danh sách ân xá và đặc xá, ông Moon có thể đang tìm kiếm cân bằng chính trị", Park Sang-byoung nêu quan điểm.
"Cựu tổng thống Park đã ngồi tù trong 5 năm nhiệm kỳ của ông Moon. Ông ấy có thể đã phải chịu áp lực chính trị ân xá cho bà vì sự đoàn kết của đất nước", bình luận viên nói thêm. Trong thông báo ân xá cho bà Park, Nhà Xanh cũng cho biết quyết định này nhằm "vượt qua quá khứ đáng tiếc, thúc đẩy sự đoàn kết của công chúng và chung tay vì tương lai".
Bản án của bà Park là vấn đề chính trị gây chia rẽ tại Hàn Quốc, với những cuộc biểu tình hàng tuần ở trung tâm thủ đô Seoul do phe bảo thủ tổ chức nhằm thúc giục thả bà và chỉ trích ông Moon. Theo kết quả thăm dò của Gallup Hàn Quốc hồi tháng 11, 48% phản đối ân xá bà Park, nhưng tỷ lệ này đã giảm mạnh so với 60% hồi đầu năm.
Theo bình luận viên Park, quyết định ân xá người tiền nhiệm dường như còn dựa trên cảm giác tự tin của Tổng thống Moon rằng ông sẽ không đánh mất sự ủng hộ của công chúng vì chuyện này. "Mức độ tín nhiệm dành cho ông Moon trong những tháng cuối nhiệm kỳ không quá tệ. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông khoảng 40%, cao hơn những người tiền nhiệm", Park chỉ ra.
Trong khi đó, nhà bình luận chính trị Lee Jong-hoon đánh giá quyết định ân xá bà Park nhằm giúp phe tự do cầm quyền giành lợi thế trong cuộc bầu cử tổng thống năm sau, bằng cách gây xung đột nội bộ trong phe bảo thủ. Bà Park được tự do, còn cựu tổng thống Lee Myung-bak vẫn phải chấp hành bản án 17 năm tù vì tội tham ô và hối lộ.
"Nhiều phụ tá của Yoon Suk-yeol, ứng viên tổng thống thuộc đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) bảo thủ đối lập, ủng hộ cựu tổng thống Lee, nhưng đông đảo thành viên khác của PPP lại ủng hộ bà Park", bình luận viên Lee nêu vấn đề.
Bên cạnh đó, Yoon, cựu tổng công tố viên Hàn Quốc, từng dẫn dắt cuộc điều tra bê bối tham nhũng của bà Park. Năm 2013, Yoon còn chịu trách nhiệm điều tra các cáo buộc rằng Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc từng tìm cách tác động dư luận theo hướng có lợi cho bà Park trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 12/2012.
Dựa trên quá khứ giữa Yoon và Park, quyết định ân xá có khả năng sẽ ảnh hưởng đến phe bảo thủ. "Nếu những người ủng hộ bà Park củng cố vị thế của họ nhờ tình huống này, căng thẳng sẽ nổ ra giữa họ và các thành viên khác trong phe bảo thủ", bình luận viên Lee dự đoán.
Bất chấp một loạt suy đoán, phát ngôn viên Nhà Xanh Park Kyung-mee cho biết quyết định ân xá người tiền nhiệm của Tổng thống Moon không nhằm động cơ chính trị nào, hoàn toàn vì mục tiêu đoàn kết đất nước và dựa trên tình hình sức khỏe của bà Park.
"Xét trên thực tế là sức khỏe của bà Park đã suy giảm nghiêm trọng sau 5 năm thụ án, tôi hy vọng lệnh ân xá sẽ vượt qua những khác biệt về quan điểm, đồng thuận và phản đối, trở thành cơ hội để bắt đầu một kỷ nguyên mới của đoàn kết và hòa hợp", phát ngôn viên dẫn lời ông Moon.
Ánh Ngọc (Theo Korea Times, Korea Herald)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét