Súng trường TKB-022 được thiết kế tinh xảo để cạnh tranh với AK-47, nhưng lại thua kém trong các bài kiểm tra độ bền nên không được chọn.
Sau Thế chiến II, kỹ sư German Korobov giới thiệu mẫu súng có tên "TKB-022" cạnh tranh với AK-47 để trở thành mẫu súng trường tấn công chủ lực của quân đội Liên Xô.
Nguyên mẫu TKB-022 đầu tiên của Korobov có thiết kế khác lạ, với hộp tiếp đạn được bố trí sát cò súng và đóng vai trò như tay cầm. Thiết kế này giảm đáng kể chiều dài và trọng lượng cho khẩu súng dùng đạn 7,62x29 mm uy lực cao, nhưng lại khiến binh sĩ khó thao tác. Đây là lý do quân đội Liên Xô loại TKB-022 để chọn AK-47.
Trong 15 năm sau đó, Korobov chỉnh sửa lại thiết kế súng, giới thiệu nguyên mẫu TKB-022P có thiết kế bull-pup, với hộp tiếp đạn và khóa nòng bố trí sau cò súng, vốn được nhiều hãng vũ khí phương Tây khi đó sử dụng.
"Giải pháp kỹ thuật này cho phép Korobov giảm thêm kích thước của súng TKB-022P và khiến súng chính xác hơn AK-47. Đây là mẫu súng khá tốt và gần như không giật, khắc phục được điểm yếu lớn đối với súng trường tấn công dùng đạn 7,62x29 mm", chuyên gia lịch sử vũ khí Maksim Pepenker nói.
Nguyên mẫu đầu tiên của súng trường TKB-022. Ảnh: Kalashnikov.
Tuy nhiên, chuyên gia này nhận định nhược điểm lớn nhất của TKB-022 là độ tin cậy thấp. Nguyên mẫu TKB-022 không vượt qua được các bài kiểm tra độ bền như khai hỏa sau khi súng bị đóng băng, nung nóng, dìm xuống bùn hoặc bị bẩn.
"Đây là lần đầu tiên một kỹ sư Liên Xô đưa ra mẫu vũ khí tốt hơn về mặt kỹ thuật so với súng AK, nhưng lại thua về độ bền đối với một loại vũ khí đại trà", Pepenker nói.
TKB-022 được đánh giá là khác thường và khá phức tạp về mặt kỹ thuật. Các kỹ sư Liên Xô nhận định quá trình chế tạo bộ phận của TKB-022 không khác gì "xếp hình origami bằng thép". Mức độ tinh xảo cao khi gia công các bộ phận súng khiến TKB-022 rất khó sản xuất loạt.
TKB-022 với thiết kế bull-pup không được quân đội Liên Xô lựa chọn, trong khi các lực lượng đặc nhiệm NATO dùng nhiều loại vũ khí tương đồng. Thiết kế bull-pup cho phép kéo dài nòng súng 20-30 cm, giúp đặc tính chiến đấu của vũ khí tăng lên theo cấp số nhân, tạo ra mẫu súng nhẹ với độ chính xác cao và cho phép người dùng thao tác thoải mái trong không gian hẹp.
Nguyên mẫu TKB-022P (trên) và TKB-022 (dưới) tại Bảo tàng Vũ khí Tula. Ảnh: Kalashnikov.
"Liên Xô khi đó cần vũ khí cho quân chính quy, do đó TKB-022 thua AK trong các cuộc thử nghiệm quân sự. Nguyên mẫu TKB-022 đang được niêm cất trong kho của Nhà máy vũ khí Tula ở Nga", Pepenker cho hay.
Trong khi đó, các lực lượng vũ trang Áo sử dụng vũ khí với thiết kế tương tự từ thập niên 1970. Theo Pepenker, vũ khí tương đồng nhất với TKB-022 là súng trường tấn công Steyr AUG của Áo. Mẫu súng này đang được lực lượng cảnh sát các nước thành viên NATO sử dụng rộng rãi.
"AUG là mẫu súng nhạy cảm với điều kiện môi trường không khác gì TKB-022. Môi trường hoạt động lý tưởng cho AUG là khu vực đô thị, không đơn vị nào dùng vũ khí này ở nông thôn", Pepenker cho biết. "AUG sử dụng nhiều thành phần làm bằng polyme, với các cơ cấu rất dễ bị kẹt khi bám bụi bẩn. Súng rất chính xác và hiệu quả, song cũng rất thất thường".
Dù được đánh giá có độ chính xác và thiết kế hợp lý hơn AK, TKB-022 không bao giờ được chế tạo hàng loạt và trở thành một phần của lịch sử như mẫu súng có thiết kế bull-pup đầu tiên của Liên Xô.
Ngày nay, Nga đã áp dụng một số công nghệ và giải pháp từ thiết kế của TKB-022 vào súng trường tấn công cỡ nòng lớn ShAK-12, được các đơn vị đặc nhiệm của Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) sử dụng.
Nguyễn Tiến (Theo RBTH)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét