Biden tuyên bố sẽ đáp trả IS-K sau vụ tấn công khủng bố ở sân bay Kabul, nhưng điều này có thể kéo dài cuộc chiến mà ông muốn chấm dứt.
Điều Tổng thống Joe Biden lo sợ nhất đã xảy ra. Ông nhiều lần nói quyết định chấm dứt cuộc chiến dài nhất ở Afghanistan là bởi không muốn hy sinh thêm bất kỳ thành viên nào của quân đội Mỹ.
Nhưng sáng 26/8, một vụ tấn công khủng bố đã xảy ra ở Kabul, khiến 13 binh sĩ Mỹ cùng nhiều dân thường Afghanistan thiệt mạng. Đây là những người Mỹ thiệt mạng đầu tiên trong suốt 18 tháng qua, khiến 26/8 trở thành ngày chết chóc nhất với quân đội Mỹ kể từ năm 2011.
Trong bài phát biểu tại Phòng Đông Nhà Trắng tối cùng ngày, Tổng thống Biden cam kết truy lùng những kẻ khủng bố liên quan tới vụ đánh bom sân bay Kabul.
"Gửi tới những kẻ đã thực hiện vụ tấn công, cũng như bất kỳ ai mong muốn Mỹ bị tổn hại: Chúng tôi sẽ không giờ tha thứ", Biden nói, giống như cách cựu tổng thống George W. Bush cảnh báo những kẻ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001. "Chúng tôi sẽ không bao giờ quên. Chúng tôi sẽ truy lùng và bắt các người phải trả giá".
Tổng thống Joe Biden tại Nhà Trắng ở thủ đô Washington hôm 26/8. Ảnh: AP.
Cuộc tấn công liên quan tới hai vụ đánh bom, một ở cổng sân bay nơi người dân Afghanistan xếp hàng chờ đợi với hy vọng được lên chuyến bay rời đất nước và một tại khách sạn gần đó. Những kẻ tấn công sau đó tiếp tục nổ súng, khiến thương vong tăng cao.
Phiến quân Nhà nước Hồi giáo Khorasan (IS-K), một nhánh cực kỳ bạo lực thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, đã lên tiếng nhận trách nhiệm vụ tấn công. Nhóm này đối đầu với cả Taliban, những người hiện nắm quyền kiểm soát thủ đô Kabul, và quân đội Mỹ.
Cuộc rút quân hỗn loạn khỏi Afghanistan đã khiến tỷ lệ ủng hộ của Biden giảm và vụ tấn công hôm 26/8 chắc chắn sẽ khiến ông đối mặt thêm nhiều chỉ trích. Trước vụ tấn công, trợ lý của Biden nói rằng họ không nghĩ chiến dịch rút quân sẽ gây tổn hại lâu dài về mặt chính trị đối với Biden, khi quân đội Mỹ đã sơ tán thành công hơn 100.000 người trong chưa đầy hai tuần. Nhưng 13 người Mỹ cùng nhiều người Afghanistan thiệt mạng hôm 26/8 có thể sẽ ảnh hưởng tới những tính toán đó.
Những người chỉ trích Tổng thống ở phe Cộng hòa tuyên bố sẽ bắt ông phải chịu trách nhiệm về hậu quả của quyết định rút quân khỏi Afghanistan.
"Đó là kết quả trực tiếp cho những quyết định sai lầm khủng khiếp của Tổng thống Biden", nghị sĩ John Katko, thành viên đảng Cộng hòa tại Ủy ban An ninh Nội địa, nói.
Rất ít nghị sĩ Dân chủ lên tiếng bênh vực Biden trong suốt nhiều giờ sau vụ tấn công. Thay vào đó, hầu hết đều bày tỏ đau buồn trước những thiệt hại ở Kabul.
Biden cũng chia sẻ đây là "một ngày khó khăn", gọi những lính Mỹ thiệt mạng là "anh hùng", đồng thời nói sẽ ra lệnh cho quân đội tiến hành các cuộc không kích nhắm vào những kẻ tấn công. "Chúng tôi sẽ đáp trả bằng vũ lực một cách chính xác vào thời gian, địa điểm mà chúng tôi lựa chọn", ông nói.
Biden tuyên bố với tư cách Tổng thống Mỹ, ông sẽ chịu trách nhiệm về "tất cả những gì đã xảy ra", nhưng cho biết vẫn giữ nguyên kế hoạch rút quân, sơ tán công dân Mỹ và đồng minh trong những ngày còn lại của tháng 8.
Stephen Collinson, biên tập viên của CNN, nhận định khả năng đáp trả mạnh mẽ IS-K của Biden sẽ rất khó khăn nếu không có quân đội Mỹ ở Afghanistan hoặc bất kỳ nơi nào gần Afghanistan.
"Lời hứa của Biden sẽ là bài kiểm tra thực tế đầu tiên về năng lực tác chiến mà ông gọi là 'ngoài đường chân trời', dường như ám chỉ việc sử dụng sức mạnh không quân hoặc máy bay không người lái trang bị tên lửa", Collinson cho biết, thêm rằng mục tiêu là để đảm bảo Afghanistan không một lần nữa trở thành thiên đường khủng bố, có thể đe dọa an ninh Mỹ.
Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa cuộc chiến của Mỹ ở Afghanistan chưa kết thúc mà chỉ thay đổi hình thức, mâu thuẫn với tuyên bố của Biden.
"Chúng ta có thể rời Afghanistan. Nhưng chúng ta không biến mất hoàn toàn. Cuộc chiến chống khủng bố vẫn tiếp tục", Juliette Kayyem, nhà phân tích an ninh, tình báo và khủng bố, nói tối 26/8.
Biên tập viên Collinson thêm rằng Tổng thống Biden hiện đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan sau vụ tấn công hôm 26/8. Nếu tiếp tục kế hoạch rút quân, ông có thể không đưa được tất cả người Mỹ và hàng nghìn người Afghanistan từng hỗ trợ Mỹ thoát khỏi đất nước bị Taliban kiểm soát trước thời hạn đặt ra. Tuy nhiên, nếu ở lại thêm, quân đội Mỹ có thể gặp nhiều nguy hiểm, điều mà Biden lo lắng.
Tướng Kenneth McKenzie, người đứng đầu Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ, cũng cảnh báo sẽ có thêm nhiều cuộc tấn công hơn khi nước này tiếp tục sơ tán và rút lực lượng khỏi Afghanistan cho đến ngày 31/8.
"Mỗi ngày chúng tôi còn ở lại là thêm một ngày IS-K tìm cách tấn công vào sân bay, lực lượng Mỹ và đồng minh, cũng như dân thường vô tội", Biden nói.
Tuy nhiên, Mỹ đã bắt đầu thực hiện kế hoạch trả đũa vụ đánh bom hay chưa và liệu Washington có đủ năng lực trên thực địa để thực hiện nó hay không hiện là những câu hỏi chưa có lời đáp.
Thanh Tâm (Theo CNN, NYTimes, Foreign Policy)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét