Hamas giấu kín kế hoạch tác chiến và thể hiện không muốn bùng phát xung đột kể từ năm 2021, trước khi mở chiến dịch bất ngờ nhằm vào Israel.
Hamas, nhóm vũ trang kiểm soát Dải Gaza, ngày 7/10 tuyên bố phóng hơn 5.000 quả rocket và tiến hành cuộc đột kích hiệp đồng bằng đường bộ, dù lượn trên không, đường biển nhằm vào Israel. Chiến dịch diễn ra hoàn toàn bất ngờ, khiến Israel không kịp trở tay và phải hứng chịu thương vong nặng nề.
Cuộc tấn công là thất bại phòng thủ nghiêm trọng nhất của Israel kể từ cuộc chiến năm 1973, cũng là kết quả của kế hoạch "ẩn mình chờ thời" được Hamas tiến hành từ giữa năm 2021, nhằm thuyết phục Israel tin rằng họ không muốn tiến hành các hoạt động quân sự, mà chỉ tập trung vào kinh tế ở Dải Gaza, Reuters dẫn nguồn tin thân cận với nhóm vũ trang cho hay.
Ngày 10/5/2021, Hamas phóng loạt rocket vào các thành phố Israel. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden khi đó đã thuyết phục Israel kiềm chế trả đũa, đồng thời tìm cách thuyết phục hai bên hạ nhiệt căng thẳng và ngồi vào bàn đàm phán. Vài ngày sau, chính phủ Israel và Hamas thông báo nhất trí ngừng bắn.
Israel sau đó đã tìm cách bảo đảm ổn định kinh tế cơ bản cho Dải Gaza, thông qua những sáng kiến như cung cấp hàng nghìn giấy phép lao động để cư dân tại đây có thể đến làm việc tại Israel hoặc Bờ Tây, những nơi có mức lương cao gấp 10 lần.
Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho rằng Tel Aviv nên thay đổi chiến thuật sang ủng hộ Hamas phát triển, đào sâu cạnh tranh chính trị giữa phe Fatah ở Bờ Tây và Hamas ở Dải Gaza. Điều này sẽ thúc đẩy tham vọng chính trị của Hamas, khiến nhóm ưu tiên phát triển Dải Gaza hơn là gây ra xung đột.
"Chúng tôi tin rằng để họ đến làm việc và mang tiền về Gaza sẽ tạo ra mức độ yên ổn nhất định, nhưng chúng tôi đã sai lầm", một phát ngôn viên quân đội Israel cho biết.
Hamas thuyết phục Israel tin rằng họ quan tâm đến người lao động tại Dải Gaza và muốn bảo đảm những người này có thể dễ dàng đi qua biên giới để làm việc. "Hamas đã xây dựng được hình ảnh rằng họ không muốn tiến hành một cuộc phiêu lưu quân sự chống lại Israel", nguồn tin cho hay.
Nhưng trong quá trình đó, Hamas lại cho xây dựng thao trường mô phỏng khu định cư Do Thái ngay tại Dải Gaza, nhằm thực hành nội dung đổ bộ và tiến công mục tiêu cố định. Lực lượng này còn ghi hình quá trình huấn luyện tại thao trường, trong đó các tay súng dùng dù lượn đổ bộ, tấn công vào khu định cư, bắt con tin.
Lực lượng Hamas huấn luyện tấn công mục tiêu Israel trong video công bố hôm 8/10. Video: Reuters
"Israel chắc chắn đã phát hiện thao trường này cùng các hoạt động huấn luyện như vậy, nhưng họ vẫn tin rằng Hamas không muốn đối đầu", nguồn tin thân cận với nhóm vũ trang nói. "Họ tin đã kiềm chế được đối phương nhờ những sáng kiến kinh tế cho người lao động tại Gaza".
Ba nguồn tin giấu tên trong các cơ quan an ninh Israel cũng bày tỏ quan điểm tương đồng.
"Hamas khiến Israel tin rằng họ không đủ năng lực và tinh thần chiến đấu. Nhóm đã áp dụng chiến thuật tình báo chưa từng có tiền lệ suốt nhiều tháng qua, nhằm đánh lừa Israel và tranh thủ thời cơ chuẩn bị cho cuộc tấn công", một người cho hay.
Nhóm vũ trang Palestin thậm chí còn náu mình hoàn toàn, ngừng mọi hoạt động quân sự suốt hai năm qua, ngay cả khi những nhóm như Jihad Hồi giáo Palestine (PIJ) trên Dải Gaza vẫn tiến hành các vụ tập kích lãnh thổ Israel.
"Hamas khiến Israel tin rằng họ chỉ cần tiền, trong lúc huấn luyện nhuần nhuyễn để tiến hành cuộc tấn công", nguồn tin nói, thêm rằng điều này đã khiến các cơ quan tình báo và an ninh Israel bị qua mặt.
Giới chức Israel thừa nhận hoàn toàn bất ngờ bởi cuộc tấn công được tổ chức vào ngày lễ lớn nhất trong năm. "Đây là vụ khủng bố 11/9 của chúng tôi. Đối phương đã lừa được chúng tôi. Họ tấn công bất ngờ từ nhiều hướng", phát ngôn viên quân đội Israel Nir Dinar nói.
Osama Hamdan, đại diện Hamas tại Lebanon, nói rằng cuộc tấn công thể hiện người Palestine có đủ bản lĩnh để hoàn thành mục tiêu, bất chấp "sức mạnh quân sự của Israel".
Lực lượng Hamas huấn luyện tại thao trường trong ảnh công bố hồi tháng 12/2022. Ảnh: Reuters
Sự kiềm chế của Hamas trong hai năm qua khiến nhiều người Palestine chỉ trích họ, nhưng đây là một phần trong kế hoạch xây dựng hình ảnh của nhóm vũ trang.
Nhóm Fatah của Tổng thống Mahmoud Abbas đang kiểm soát Bờ Tây từng nhiều lần công kích Hamas, cáo buộc lãnh đạo nhóm này "bỏ chạy đến thủ đô các nước Arab để sống trong những biệt thự xa xỉ" và bỏ mặc người dân Palestine trong cảnh nghèo khó ở Dải Gaza.
Quan chức an ninh Israel nói rằng có giai đoạn Tel Aviv tin rằng Yahya Al-Sinwar, lãnh đạo Hamas tại Dải Gaza, chỉ tập trung vào quản lý hành chính thay vì "tìm cách sát hại người Do Thái". Điều đó khiến Israel giảm sự tập trung vào điểm nóng này và thúc đẩy nỗ lực bình thường hóa quan hệ với Arab Saudi.
Tình báo Israel từ lâu đã thể hiện khả năng cử gián điệp xâm nhập và giám sát các nhóm vũ trang Hồi giáo trong khu vực, nhưng Hamas dường như đã tìm ra cách đối phó.
Các chỉ huy Hamas không còn sử dụng điện thoại hay máy tính, chỉ thảo luận kế hoạch tác chiến trong các công trình có khả năng chống nghe trộm. "Một phần quan trọng của kế hoạch là ngăn chặn tình trạng thông tin mật bị lộ lọt", nguồn tin thân cận với Hamas nói.
Một số lãnh đạo cấp cao Hamas thậm chí không biết đến kế hoạch tấn công Israel, hơn 1.000 tay súng tham gia chiến dịch cũng không biết mục đích của quá trình huấn luyện tại thao trường.
Ngày Hamas tấn công Israel. Video: WSJ
Vào ngày diễn ra cuộc tấn công, một đơn vị đặc nhiệm Hamas đã đột kích vào sở chỉ huy quân đội Israel ở phía nam Dải Gaza, gây nhiễu hệ thống liên lạc và ngăn binh sĩ tại đây gọi trợ giúp.
Nguồn tin quân đội Israel nói rằng các đơn vị gần Dải Gaza đều không đủ quân số chiến đấu, vì một phần được điều chuyển đến Bờ Tây để bảo vệ người định cư sau tình trạng đụng độ bạo lực với dân quân Palestine. "Hamas đã tận dụng triệt để lợi thế đó", người này nói.
Dennis Ross, cựu chuyên gia đàm phán tại Trung Đông, nói rằng Israel bị phân tâm bởi tình trạng căng thẳng ở Bờ Tây và chỉ duy trì lực lượng mỏng ở hướng nam. "Hamas đã đạt thành công ngoài dự kiến, nhưng giờ đây sẽ phải đối đầu với quân đội Israel quyết tâm hủy diệt họ", ông nói.
Tướng về hưu Yaakov Amidror, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, nhấn mạnh cuộc tấn công là thất bại nghiêm trọng với hệ thống tình báo và bộ máy quân sự Israel.
"Một số đồng minh của Israel nói rằng Hamas trong hai năm qua đã hành động có trách nhiệm hơn. Chúng tôi dại dột tin điều đó và phạm sai lầm. Điều đó sẽ không bao giờ lặp lại, Israel sẽ hủy diệt Hamas một cách chậm rãi nhưng chắc chắn", tướng Amidror tuyên bố.
Các địa điểm xảy ra giao tranh giữa Hamas và quân đội Israel ngày 7-8/10. Đồ họa: CNN
Vũ Anh (Theo Reuters)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét