Madeleine Albright, nữ ngoại trưởng đầu tiên của Mỹ, biểu tượng của nữ quyền trong văn hóa đại chúng, qua đời vì ung thư ở tuổi 84.
"Chúng tôi vô cùng thương tiếc báo tin tiến sĩ Madeleine K. Albright, ngoại trưởng thứ 64 của Mỹ và là người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ này, đã qua đời sáng sớm nay do ung thư", gia đình bà Albright thông báo hôm 23/3, cho biết cựu ngoại trưởng hưởng thọ 84 tuổi.
Albright sinh ra ở Tiệp Khắc ngày 15/5/1937. Gia đình bà năm 1939 chạy trốn tới London khi Đức chiếm đóng Tiệp Khắc. Bà đi học ở Thụy Sĩ năm 10 tuổi và lấy tên là Madeleine.
Bố của bà là một nhà ngoại giao và đưa cả gia đình tới Mỹ, nơi ông giảng dạy môn quan hệ quốc tế tại Đại học Denver. Một trong những học trò cưng của ông là Condoleezza Rice, người sau này trở thành nữ ngoại trưởng thứ hai của Mỹ năm 2005 dưới thời cựu tổng thống George W.Bush.
Albright làm đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc từ năm 1993 tới 1997, làm ngoại trưởng Mỹ từ năm 1997 tới 2001 dưới thời tổng thống Bill Clinton.
Trong nhiệm kỳ của mình, Albright thúc đẩy Mỹ trở thành siêu cường sử dụng sức mạnh vũ trang. Bà ấy muốn thúc đẩy "chủ nghĩa quốc tế cơ bắp", James O'Brien, cố vấn cấp cao của Albright dưới thời Chiến tranh Bosnia, nói.
Albright từng khiến người đứng đầu Lầu Năm Góc bối rối khi hỏi tại sao quân đội lại duy trì quân số hơn một triệu quân mà không bao giờ sử dụng. Trong thời kỳ đầu của chính quyền Clinton, Albright đã ủng hộ Liên Hợp Quốc thành lập tòa án tội ác chiến tranh để đưa những người gây ra cuộc chiến ở Bosnia vào tù, bao gồm cựu tổng thống Serbia Slobodan Milosevic và các nhà lãnh đạo người Serb ở Bosnia.
Trong nỗ lực gây sức ép với chương trình hạt nhân Triều Tiên, Albright tới Bình Nhưỡng năm 2000 để gặp lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-il, trở thành quan chức cấp cao nhất của Mỹ tới thăm đất nước này vào thời điểm đó.
Suốt những năm làm việc dưới thời Clinton, bà trở thành biểu tượng của thế hệ phụ nữ trẻ tìm cảm hứng và tôn trọng nơi làm việc. Bà nổi tiếng vì câu nói: "Luôn có nơi đặc biệt dưới địa ngục dành cho phụ nữ không giúp đỡ nhau".
Albright tương phản rõ rệt với những người tiền nhiệm và đồng nghiệp nam trong bộ vest. Bà sử dụng trang phục và trang sức để truyền thông điệp chính trị. Món đồ ưa thích của Albright là một cái ghim cài áo hình con rắn, ám chỉ nhà lãnh đạo Iraq Saddam Hussein từng gọi bà là "rắn đội lốt người".
Bà từng viết sách về món đồ trang sức này và nó trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất. Trong sách, bà giải thích cái ghim cài áo cũng là công cụ ngoại giao. Ghim hình bóng bay hoặc bông hoa báo hiệu bà cảm thấy lạc quan, còn hình con cua hoặc con rùa báo hiệu bà đang thất vọng.
Tổng thống Joe Biden đã ra lệnh treo cờ rủ tại Nhà Trắng và các tòa nhà liên bang cho đến ngày 27/3 để tưởng niệm bà Albright.
Hồng Hạnh (Theo Reuters)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét